Category: Bảo về thực vật

Lá cây bị đốm trắng là bệnh gì? 

Lá cây bị đốm trắng là tên gọi chung cho một nhóm bệnh do nhiều loài nấm trong họ Erysiphales gây ra. Nấm phát triển tạo thành lớp bột màu trắng xám phủ trên bề mặt lá, thân, cành và thậm chí là hoa, quả nên còn gọi là bệnh đốm trắng. Bệnh gây hại từ cây ăn quả, rau màu đến cây cảnh.

Bệnh đốm trắng

Dấu hiệu nhận biết của lá cây bị đốm trắng

Lá cây bị đốm trắng thường có các đặc điểm sau:

• Vị trí: Bệnh phát triển chủ yếu trên mặt trên của lá, nhưng đôi khi cũng có thể xuất hiện ở mặt dưới. Lá non là bộ phận dễ bị tấn công nhất.
• Lá biến dạng: Lá bị đốm trắng thường chuyển sang màu vàng, nâu, xoắn lại, sau đó bị khô héo và rụng sớm. Lá non là bộ phận dễ bị bệnh tấn công nhất.
• Lây lan: Đốm trắng lan rộng bao phủ hầu hết các lá và khu vực bị bệnh.
  Thời điểm phát triển: Nấm đốm trắng phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết nóng ẩm, đặc biệt là vào cuối mùa sinh trưởng.
• Thời điểm phát triển: Nấm đốm trắng phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết nóng ẩm, đặc biệt là vào cuối mùa sinh trưởng.

Lá biến dạng khi nhiễm bệnh đốm trắng

Các loại cây dễ bị bệnh đốm trắng

Dưới đây là những cây thường gặp dễ nhiễm bệnh đốm trắng:

• Cây ăn quả: Sầu riêng, nho, bưởi, cam, quýt, xoài, ổi, mận, đào, mơ,…
• Cây lấy rau: Đậu đũa, đậu cove, đậu bắp, cà rốt, dưa chuột, rau diếp, ớt, cà chua, bí xanh, mướp đắng…
• Hoa: Hoa hồng, hoa cúc, hoa hướng dương, hoa đồng tiền, hoa phi yến, hoa lan…

Bệnh đốm trắng trên quả nho

Bệnh đốm trắng kéo dài bao lâu?

Bệnh đốm trắng kéo dài trong suốt mùa sinh trưởng của cây trồng từ vài tuần đến vài tháng và tùy thuộc vào các yếu tố môi trường như:

• Độ ẩm cao: Nấm phát triển mạnh trong điều kiện ẩm ướt, sương mù dày đặc.
• Thiếu ánh sáng: Cây trồng mọc chen chúc, tán dày, thiếu ánh sáng mặt trời tạo điều kiện cho nấm phát triển.
• Nhiệt độ: Nhiệt độ thích hợp để nấm phát triển từ 15°C – 26°C. Nấm có thể sống sót qua mùa đông trong các chồi cây, lá khô hoặc tàn dư cây bệnh.

Phân biệt bệnh đốm trắng và bệnh sương mai

Bệnh đốm trắng và bệnh sương mai là hai bệnh phổ biến gây hại cho nhiều loại cây trồng, tuy có một số điểm tương đồng về triệu chứng nhưng vẫn có những điểm khác biệt rõ ràng sau:

Cách chữa lá cây bị đốm trắng

Hiện tại, Nông Dược XANH cung cấp hệ thống sản phẩm thuốc đặc trị đa dạng, tiết kiệm, hiệu quả đến từ các nhà sản xuất thuốc BVTV uy tín như: Bayer, Syngenta… để phòng trừ và điều trị bệnh đốm trắng trên nhiều loại cây trồng khác nhau.

Bài viết cung cấp chi tiết nguyên nhân, dấu hiệu của bệnh lá cây bị đốm trắng giúp bà con nắm rõ vấn đề. Để được tư vấn miễn phí về thuốc sâu bệnh hại cây trồng, vui lòng liên hệ Nông Dược XANH qua hotline 09.6661.6664.

Các loại sâu đất cần tiêu diệt

Có rất nhiều loại sâu đất gây hại cho cây trồng, tuy nhiên một số loại cần tiêu diệt bao gồm:

Sâu siêu nhân

Sâu siêu nhân (Symphylans) là loại động vật chân đốt có cơ thể nhỏ dài 0.5 – 2cm, mảnh khảnh, dễ gãy, 6-12 đôi chân. 

Loài này sinh sản quanh năm, thường tập trung vào mùa xuân và mùa thu. Chúng có đặc tính lẩn trốn rất nhanh, giả chết. Trứng có màu trắng, hình cầu. Khi đã thành trùng, chúng lột xác hơn 40 lần.

Môi trường sống là nơi ít ánh sáng, đất giàu hữu cơ, pha cát, tơi xốp, nhiều mùn, đất ẩm ướt (nhưng không ngập úng). Loài sâu này xuất hiện sẽ gây hại cục bộ cho vườn thiệt hại lên đến 20-30% nếu không được kiểm soát chặt chẽ.

Sâu siêu nhân gây hại cục bộ cho vườn

Tuyến trùng

Tuyến trùng là động vật không xương sống thuộc ngành giun tròn, có kích thước rất nhỏ, chỉ có thể nhìn thấy chúng qua kính hiển vi. Dựa vào hình hình thức ký sinh tuyến trùng có ba dạng sau:

• Nội ký sinh: Sống ký sinh bên trong rễ cây, chích hút dinh dưỡng từ tế bào, khiến rễ bị sưng phồng, biến dạng, tạo điều kiện cho nấm bệnh Fusarium sp, Phytopthora sp, Rhizoctonia sp, Pythium sp tấn công.
• Ngoại ký sinh: Sống bên ngoài rễ, sử dụng kim để chích hút dinh dưỡng, gây hại rễ và truyền virus cho nhiều cây trồng như thanh long, cà phê, tiêu…
• Bán nội ký sinh: Một phần cơ thể (phần đầu) ký sinh trong rễ, phần còn lại ở ngoài môi trường đất gây ta những nốt sần trên rễ.

Khi cây đã bị tuyến trùng xâm nhập sẽ có những biểu hiện như sinh trưởng kém, còi cọc, lá chuyển màu vàng và dễ nhiễm bệnh do nấm, vi khuẩn do tuyến trùng tạo vết thương trên rễ. 

Tuyến trùng không gây chết cây ngay nhưng ảnh hưởng lâu dài đến năng suất và chất lượng.

Tuyến trùng hại rễ cây

Sùng đất

Sùng đất hay còn gọi là ấu trùng bọ hung là một trong những loài côn trùng gây hại phổ biến trong vườn cây. Chúng cắn phá rễ, thân, lá cây cho nấm bệnh xâm nhập làm cây còi cọc, chậm phát triển.

Chúng có kích thước khá lớn dài từ 2 – 5 cm, vòng đời phát triển từ 9 – 12 tháng và trải qua các giai đoạn trứng, ấu trùng (sùng đất) và trưởng thành (bọ hung).

Sùng đất là loại chủ yếu ăn các loại xác bã thực vật, phân chuồng, rễ, thân, lá cây. Loài côn trùng này thích sống trong đất có độ mùn cao, tơi xốp, ẩm ướt.

Kiến

Kiến dù nhỏ bé nhưng lại là mối nguy tiềm ẩn cho nhiều loại cây trồng. Kiến có màu sắc nâu hoặc đen, thường di chuyển thành hàng dài, tha ấu trùng trên mình và cộng sinh với rệp gây hại cho cây ăn quả.

Kiến gây hại bằng cách đục phá gốc cây làm hư cành non, tai lá, nụ hoa, quả non, quả chín, gây ảnh hưởng đến giá trị thương phẩm.

Mật do kiến tiết ra chính là thức ăn cho nấm phát triển tăng nguy cơ nấm bệnh tấn công cây. Chúng làm tổ trên cây che ánh sáng mặt trời ảnh hưởng đến sự quang hợp của cây.

Những cách diệt sâu đất hiệu quả

Dưới đây là một số cách diệt sâu trong đất đơn giản mà bà con có thể áp dụng tại nhà:

Biện pháp hóa học

Quản lý sâu đất đòi hỏi sự kết hợp của biện pháp xông hơi khử trùng đất và sử dụng thuốc hóa học một cách luân phiên và hợp lý.

• Xông hơi khử trùng đất: Trước tiên, bà con cày bừa đất thật kỹ, dùng từng phần nhỏ Basamid Granular 97MG rải đều mặt đất, tưới nước và phủ nilon kín mặt đất. Sau 4-5 ngày, tháo bỏ nilon, xới đất cho thoáng khí.
• Thuốc hóa học: Sử dụng luân phiên một số loại thuốc trừ sâu sau đây để phòng trừ siêu nhân: Oshin 20WP (Dinotefuran), Actara 25WG (Thiamethoxam), Prevathion 35WG (Chlorantraniliprole).

Biện pháp sinh học

Giải pháp này dùng chế phẩm sinh học kết hợp nấm xanh và nấm trắng dưới dạng nang bào tử, tận dụng cơ chế ký sinh và lây nhiễm gây bệnh của các loài nấm này để tiêu diệt côn trùng gây hại.

Nấm xanh và nấm trắng xâm nhập vào cơ thể côn trùng qua da hoặc đường tiêu hóa. Nấm phát triển trong cơ thể côn trùng, tạo ra các độc tố khiến chúng ngưng ăn và chết. Bào tử nấm từ côn trùng chết lây sang các côn trùng khác.

Nấm xanh diệt sâu đất

Biện pháp canh tác

Áp dụng hiệu quả các biện pháp này không chỉ giúp tiêu diệt côn trùng mà còn cải thiện sức khỏe tổng thể của cây trồng và tăng năng suất:

• Loại bỏ tàn dư cây trồng, cỏ dại sau khi thu hoạch để hạn chế nơi trú ẩn cho các loài sâu đất.
• Cày bừa kỹ, phơi đất, bón vôi để tiêu diệt côn trùng và trứng
• Luân canh với các loại cây trồng không mẫn cảm với sâu đất trong 2-3 năm liên tiếp.
• Bón phân hữu cơ hoai mục, phân chuồng ủ với nấm Trichoderma để tăng cường vi sinh vật có lợi trong đất, ức chế sâu đất.
• Duy trì mực nước trong ruộng lúa cao, khoảng 3-5cm trong 5-7 ngày để hạn chế sự phát triển của sâu đất.

Lưu ý khi diệt sâu đất

Bà còn cần chú ý những một số vấn đề khi diệt sâu trong đất:

• Xác định giai đoạn phát triển của sâu để tìm ra phương pháp diệt trừ phù hợp.
• Kết hợp nhiều biện pháp diệt trừ khác nhau để đạt hiệu quả cao nhất.
  Thường xuyên kiểm tra các cây trồng để phát hiện sớm dấu hiệu của sâu bệnh.
• Khi phát hiện dấu hiệu sâu bệnh cần có biện pháp xử lý ngay lập tức để tránh lây lan.

Với những cách diệt sâu đất trong bài viết bà con sẽ có thêm nhiều lựa chọn hiệu quả để phòng tránh sự tấn công của sâu hại giữ cho khu vườn luôn xanh tốt và trĩu quả. 

Để biết thêm thông tin về các sản phẩm trừ sâu sinh học tại Nông dược XANH, bà con hãy  gọi điện hotline 09.6661.6664 để được tư vấn chi tiết và miễn phí.

Tác nhân gây bệnh

Bệnh do nấm Neoscytalidium sp. gây ra thường phát triển mạnh vào giai đoạn ra cành non và hoa quả non, đặc biệt là trong thời tiết mưa nhiều hoặc sương mù, khi độ ẩm cao và ít ánh nắng. Đây là điều kiện lý tưởng cho sự phát triển của bệnh…

Nấm chỉ xâm nhiễm vào phần đỉnh của cành thanh long (khoảng 3-4 cm từ đầu ngọn cành) hoặc tược non, hoa non và trái non trong điều kiện thời tiết ẩm ướt. Bất kỳ dấu hiệu nhiễm bệnh nào được phát hiện trên cành trưởng thành là kết quả của sự xâm nhập vào phần đỉnh của cây hoặc tược non mới nảy mầm.

Điều kiện phát sinh dịch hại

Bệnh thường phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết ẩm ướt, đặc biệt là vào mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 11, gây ra tổn hại nặng cho những vườn trồng thanh long rậm rạp và được bón nhiều phân đạm.

Bệnh lan truyền chủ yếu qua hom giống, cành và quả bị bệnh giải phóng bào tử qua gió và nước. Bào tử nấm nảy mầm trên bề mặt tiếp xúc trước khi xâm nhập vào mô, gây ra các vết thương và phá hủy cả cành lẫn quả thanh long.

Bệnh bắt nguồn từ nấm Neoscytalidium

Triệu chứng và tác hại của bệnh

Bệnh thường xâm nhập vào các phần non của cây trước, rồi lan sang các phần bánh tẻ sau đó. 

Trên cành: các vết bệnh ban đầu xuất hiện dưới dạng những vòng tròn nhỏ, lõm vào, và sau vài ba ngày, chúng chuyển thành màu trắng, sau đó thành màu vàng chanh. Giữa các vết bệnh có chấm nâu, và cuối cùng các vết này trở thành màu nâu, hơi nổi lên.

Khi bệnh trở nặng, nhiều vết bệnh sẽ hợp lại với nhau tạo thành các mảng lớn trên cành thanh long. 

Trên quả: Triệu chứng gây hại tương tự như trên cành làm cho quả sần sùi khô từng mảng, bệnh nặng có thể gây nám (sạm) cả quả.

Bệnh đốm nâu thường diễn biến chậm 

Thuốc trừ bệnh đốm nâu và một số biện pháp phòng trừ hiệu quả

Để quản lý bệnh đốm nâu hiệu quả, cần áp dụng Chiến lược Quản lý Dịch hại Tổng hợp (IPM).

Biện pháp hóa học

Trong mùa mưa

• Không cần phun thuốc nếu vườn không có triệu chứng bệnh và không có tược non.
• Nếu vườn không có triệu chứng bệnh nhưng có tược non hoặc vườn lân cận bị nhiễm bệnh, phun thuốc trừ nấm tiếp xúc trước mưa với Mancozeb hoặc Propineb.
• Nếu vườn có triệu chứng bệnh cũ hoặc tược non bị nhiễm bệnh, sử dụng thuốc đặc trị với difenoconazole và azoxystrobin 10-14 ngày/lần. Không sử dụng thuốc tiếp xúc chứa Mancozeb hoặc
• Propineb trong mùa mưa vì không hiệu quả đối với bệnh đốm nâu.

Trong mùa khô

• Không cần phun thuốc nếu vườn không có triệu chứng bệnh.
• Nếu vườn có triệu chứng bệnh cũ và dự báo sẽ mưa, phun thuốc trừ nấm tiếp xúc như Mancozeb hoặc Propineb trước mưa.
• Nếu chưa kịp phun trước mưa, cần phun thuốc đặc trị ngay sau mưa hoặc sớm nhất có thể bằng difenoconazole và azoxystrobin (Amistar-Top).

Lưu ý: 

Chỉ phun trên đỉnh sinh trưởng, tược non, nụ hoa và trái non; không cần phun phủ tán vì cành trưởng thành miễn nhiễm.

Việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật phải tuân thủ nguyên tắc “4 đúng” và đảm bảo thời gian cách ly theo khuyến cáo của nhà sản xuất ghi trên bao bì sản phẩm.

Thuốc BVTV hóa học để phòng trừ và diệt nấm bệnh 

Biện pháp canh tác

• Giữ vườn không quá rậm rạp để tránh tích tụ bào tử nấm và tăng độ ẩm.
• Loại bỏ các cành, quả bị nhiễm bệnh, không để lại trong vườn hoặc vứt xuống nguồn nước, thu gom và tiêu hủy khỏi vườn.
• Đảm bảo mật độ trồng phù hợp và tạo không gian thông thoáng để cây phát triển.
• Sử dụng hom giống không mang bệnh, không sử dụng các cành đã nhiễm bệnh.
• Bón phân cân đối, tránh sử dụng phân đạm quá mức, tăng cường phân bón hữu cơ và bổ sung canxi, silic để tăng sức đề kháng cho cây.
• Sử dụng nấm Trichoderma kết hợp với phân hữu cơ để kiểm soát bệnh trong đất.
• Loại bỏ các cành không có khả năng cho trái để giảm thiểu sự phát triển của bệnh; hạn chế tược non trong mùa mưa để giảm nguy cơ nhiễm nấm.
   

Xử lý giống để triệt để nấm bệnh và tăng tỷ lệ nảy mầm 

>>> Xem thêm: Bệnh nấm hồng trên cây sầu riêng và biện pháp phòng trị hiệu quả.

Lời kết  

Mong rằng bài viết của Nông Dược XANH đã cung cấp cho bà con những kiến thức cần thiết về thuốc trừ bệnh đốm nâu trên thanh long. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hãy liên hệ ​​gọi điện hotline 09.6661.6664 để được tư vấn chi tiết.

Tác nhân gây bệnh nứt thân xì mủ trên cây sầu riêng

Nguyên nhân chính của bệnh là do vi khuẩn nấm Phytophthora sp. gây ra. Nấm sẽ gây bệnh trên hầu hết các bộ phận từ rễ đến thân, lá, hoa và quả. 

Nấm bệnh tồn tại trong môi trường đất, gây hại cho cây sầu riêng ở mọi giai đoạn từ lúc bắt đầu ươm mầm cho đến khi trưởng thành và đang cho hoa quả.  

Vi khuẩn nấm Phytophthora sp. gây nứt thân xì mủ trên sầu riêng

Điều kiện phát sinh bệnh

• Với điều kiện nhiệt độ thấp, độ ẩm cao và mưa gió nhiều, nấm sẽ dễ dàng thâm nhập vào cây sầu riêng gây bệnh xì mủ. 
• Trong điều kiện trồng có mật độ cao và dày đặc, nấm sẽ phát triển mạnh. Đào hố trồng thấp nên gốc luôn trong tình trạng ẩm thấp, cành chạm đất, kết hợp vườn bị rợp bóng, hệ thống thoát nước kém,…
• Do vườn sầu riêng được trồng trên nền đất cũ mà trước đó các cây là ký chủ của nấm như cây cao su, hồ tiêu, dừa,…
• Không kiểm tra vườn thường xuyên nên không phát hiện kịp thời trong giai đoạn nấm mới bắt đầu lây lan. 

Triệu chứng cây sầu riêng bị bệnh nứt thân xì mủ

Sau đây sẽ là một số các triệu chứng của câu sầu riêng khi đã bị nhiễm bệnh, mời bà con cùng tham khảo để nhận định đúng tình trạng của cây.

Triệu chứng ở rễ

Rễ non mắc phải tình trạng thối rữa, có màu nâu đen, rễ chết khiến cây chậm phát triển hơn. Sau đó, nấm bệnh lây lan dần đến phần thân cây, làm chảy nhựa và cây không thể phát triển được nữa. 

Triệu chứng trên thân và cành 

Đối với phần thân, nhựa chảy trên bề mặt vỏ, bết bệnh ướt và có màu nâu. Vỏ thân và gỗ phía dưới bị chuyển dần sang màu hồng nhạt, có xuất hiện bớt tím, viền gợn sóng và bệnh lan dần vào bó mạch. 

Khi cạo lớp vỏ bị bệnh ra lấy phần gỗ có màu nâu đậm dọc theo thân và cành, cây sẽ bị bệnh nặng và không thể phát triển.

Nhựa chảy trên bề mặt vỏ phần thân cây

Triệu chứng ở lá

Những đốm đen nâu nhỏ sẽ xuất hiện trên mặt lá và lan một cách nhanh chóng. Màu sắc của lá sẽ chuyển từ vàng sang màu nâu chỉ sau vài ngày, lá bị nhũn, khô dần và rụng theo từng cành hoặc chỉ rụng một phía của cây.

Triệu chứng ở trái 

Ban đầu, những vết chấm nhỏ màu nâu đen sẽ xuất hiện ở vị trí dọc theo chiều từ cuống quả trở xuống xung quanh quả. Sau đó, nhanh chóng phát triển thành hình tròn hay loang lổ, có màu nâu trên vỏ. 

Khi quả già đi, vết bệnh nứt ra và phần thịt bên trong bị thối, xuất hiện nhiều sợi nấm trắng và làm cho quả sầu riêng rụng trước sớm. 

Triệu chứng nhiễm bệnh trên trái sầu riêng 

Cách trị bệnh thối thân xì mủ cho cây sầu riêng 

Sau đây sẽ là một số cách trị bệnh thối thân xì mủ cho cây sầu riêng đã được Nông Dược Xanh tổng hợp. Những thông tin này sẽ giúp bà con có thêm kiến thức và kinh nghiệm trong việc phòng tránh và chữa trị căn bệnh nguy hiểm này. 

Bôi thuốc trực tiếp vào vết bệnh 

Cách này có thể áp dụng đối với những cây sầu riêng đã bị xì mủ nặng, vết bệnh đã ăn sâu vào phần lõi thân.

 Bà con hãy dùng dao sạch nạo hoàn toàn vết bệnh bị nấm tấn công. Tiếp đến, dùng các hoạt chất điều trị nấm như: Agrifos, Ridomil, … pha với nước tỉ lệ 1/1, quét trực tiếp vào vết bệnh đã được nạo sạch. 

Bôi thuốc áp dụng đối với những cây sầu riêng đã bị xì mủ nặng

Tiêm thuốc vào thân cây sầu riêng

Bà con chuẩn bị một xi lanh có chứa 60ml dung dịch, một máy khoan cầm tay và một mũi khoan 6mm, chọn những chỗ có da biểu bì khoẻ mạnh trên thân cây, khoan một góc 45 độ sâu từ 3cm-4cm. 

Sau đó tiêm thuốc loại Lân 2 chiều; pha thuốc với tỉ lệ 1/1 và trám lỗ khoan bằng vôi bột ẩm. Đây là biện pháp khá hiệu quả đối với cây sầu riêng nhưng lại mất khá nhiều thời gian và công sức nên không được áp dụng phổ biến.

Tiêm thuốc là phương pháp hiệu quả nhưng tốn thời gian và công sức

Phun thuốc phòng ngừa nấm 

Hãy thường xuyên làm việc này định kỳ 1 tháng/lần đối với những vườn khỏe mạnh và tăng liều đối với vườn đã có một vài cây nhiễm bệnh.  Điều này giúp hạn chế tình trạng bùng dịch và lây lan mạnh giữa các cây trồng. 

Các hoạt chất được sử dụng như: Mancozeb, Metalaxyl, (Phosphonate), Mono-potassium phosphonate,.. Hãy phối hợp vài hoạt chất khác trong các lần phun hoặc thay đổi đan xen để tránh tình trạng kháng thuốc của nấm. 

Bổ sung vi nấm đối kháng cho đất để loại bỏ nguồn bệnh

Hãy định kỳ bổ sung nấm Trichoderma cho đất trồng để hạn chế hoạt động của nấm bệnh. Định kỳ 1 đến 1,5 tháng/lần, giữ mặt đất ẩm sau khi tưới để nấm Trichoderma phát triển. 

Đừng quên dọn sạch cỏ ở gốc, cắt tỉa cành mọc sát mặt đất để hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm nấm từ đất lên.

Lời kết 

Mong rằng bài biết của Nông Dược XANH đã giúp bà con có thêm kiến thức về căn bệnh nứt thân xì mủ ở sầu riêng. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hãy liên hệ hotline 09.6661.6664 để được tư vấn chi tiết và miễn phí 

Lá cây bị đốm đỏ là bệnh gì?

Lá cây bị đốm đỏ do nhiều nguyên nhân gây ra, trên mỗi loại cây trồng sẽ do một loài nấm bệnh khác nhau và đều dẫn đến biểu hiện lá cây bị đốm đỏ. Theo thời gian các đốm đỏ chuyển thành màu nâu, đen.

 Lá cây đậu mắc bệnh lá đốm đỏ

Nguyên nhân và triệu chứng phổ biến nhất khi lá cây bị đốm đỏ

Tùy vào từng loại cây và tác nhân gây bệnh, biểu hiện của đốm đỏ khác nhau, cụ thể: 

Đốm lá sầu riêng

Bệnh này do nấm Phomopsis durionis gây bệnh, trên lá bệnh là những đốm kích thước bằng đầu kim (khoảng 0.5 mm), mỗi vết bệnh có quầng vàng xung quanh. Các đốm phát triển to hơn sẽ đạt đường kính khoảng 1mm.

Khi bệnh nặng hơn, vết bệnh có hình mắt cua có màu tro hay nâu dọc theo gân chính lan dần vào bên trong lá. Trung tâm của vết bệnh chuyển sang màu nâu sẫm hoặc đen và có thể thủng lỗ. 

Đốm lá mai

Bệnh đốm lá (thán thư) do nấm Pestalozzia palmarum gây ra là một trong những bệnh phổ biến và nguy hiểm nhất đối với cây hoa mai, ảnh hưởng trực tiếp đến sự sinh trưởng, phát triển và chất lượng hoa của cây.

Ban đầu xuất hiện những chấm nhỏ li ti màu nâu trên lá, thường ở mép lá hoặc chóp lá. Sau đó, vết bệnh lan rộng nhanh chóng, hình dạng bất định, màu nâu hoặc nâu đen. Nhiều vết bệnh liên kết thành mảng lớn, lá vàng úa, cháy, quăn queo và rụng.

Đốm lá cây mai

Đốm lá cây họ đậu

Bệnh do nấm Cercospora xuất hiện, ảnh hưởng nguy hiểm đến nhiều loại cây họ đậu. 

Triệu chứng của bệnh là những đốm nhỏ màu nâu hoặc nâu xám trên lá, thường ở mặt trên lá. Các đốm có hình dạng tròn hoặc bầu dục, đường kính khoảng 1-5 mm, quanh đốm có quầng vàng hoặc nâu nhạt. Đốm bệnh lan rộng thành mảng lớn, chuyển sang màu nâu sẫm hoặc đen. 

Nấm tấn công thân, cành, gây ra các vết nứt, thối rữa. Trên quả, các đốm có màu nâu sẫm, kích thước lớn hơn, khiến quả bị thối rữa sau cùng là rụng. 

Đốm lá hoa cúc

Bệnh đốm đen lá hoa cúc do nấm Curvularia sp. gây ra. Thời gian đầu sẽ có những đốm nhỏ màu nâu xám trên lá, kích thước chỉ như đầu kim. 

Vết bệnh có dạng hình tròn hoặc hình bầu dục, giữa vết bệnh có màu trắng xám, đường kính  từ 0,5-1 cm.

Các vết bệnh kết nối với nhau tạo thành đốm lớn. Trên mô bệnh giai đoạn sau, thường hình thành các chấm nhỏ màu đen. Gặp điều kiện ẩm ướt, mưa nhiều, mô bệnh dễ bị thối nhũn, chuyển sang màu xám đen.

Tác hại của lá cây bị đốm đỏ

• Làm giảm năng suất: Bệnh đốm lá ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng quang hợp của cây khiến cây còi cọc, kém phát triển.
• Gây mất thẩm mỹ: Lá cây bị rụng, úa vàng làm mất đi vẻ đẹp của cây.
• Dễ lây lan: Bệnh có khả năng lây lan nhanh chóng sang các cây khác trong vườn nếu không được kiểm soát kịp thời.
• Gây chết cây: Trong trường hợp bệnh nặng, nếu không được điều trị kịp thời cây hoa sẽ chết.

Cách khắc phục lá cây bị đốm đỏ

Lá cây bị đốm đỏ gây mất thẩm mỹ và ảnh hưởng đến sức khỏe cây trồng. Để khắc phục tình trạng này, bà con thực hiện các biện pháp như:

• Loại bỏ phần bệnh: Cắt bỏ lá, cành bị nhiễm bệnh, mang những bộ phận bị bệnh ra khỏi khu vực trồng cây. Tiêu hủy cẩn thận để tránh lây lan nấm sang các cây khác.
• Dùng thuốc diệt nấm:  Sử dụng sản phẩm thuốc bao gồm các hoạt chất sau: Mancozeb, chlorothalonil, carbendazim, thiophanate, propineb,… Phun thuốc sau mỗi 2 tuần cho đến khi các đốm lá biến mất hoàn toàn.

Cách phòng ngừa hiện tượng lá cây bị đốm đỏ

Lá cây bị đốm đỏ là một vấn đề phổ biến gây ảnh hưởng đến vẻ đẹp và sức khỏe của nhiều loại cây trồng. Để ngăn ngừa bệnh, bà con áp dụng các cách phòng ngừa sau:

Tưới nước

Sau khi bón phân, tưới nước đều đặn nhưng không quá nhiều để tránh làm ngập úng cây. Theo dõi tình trạng của cây nếu thấy lá cây bị cháy hoặc có dấu hiệu thừa chất, hãy ngừng bón phân và tưới nước nhiều hơn.

Tưới nước đều đặn

Thường xuyên kiểm tra vườn

Kiểm tra thường xuyên giúp bà con nông dân nhận biết sớm các triệu chứng của bệnh trên cây, lá, thân, cành, v.v. Nhờ vậy, có thể áp dụng các biện pháp phòng trừ ngay từ giai đoạn đầu, hạn chế tối đa sự lây lan diện rộng.

 Xử lý hạt giống trước khi trồng

Xử lý hạt giống trước khi gieo là một biện pháp quan trọng trong sản xuất nông nghiệp, giúp bảo vệ cây trồng khỏi các tác nhân gây hại, nâng cao tỷ lệ nảy mầm và tăng năng suất. 

Ngâm hạt giống trong nước nóng ở nhiệt độ 50°C trong 2 giờ có thể giúp tiêu diệt mầm bệnh trong hạt. Cần lưu ý nhiệt độ quá cao có thể làm hỏng hạt giống.

Ngâm hạt giống trước khi trồng

Mật độ cây trồng

Không cây trồng chen chúc nhau, tăng cường lưu thông không khí xung quanh cây. Mật độ trồng cây vừa phải giúp ánh sáng và gió lùa qua dễ dàng, hạn chế nấm bệnh phát triển. Không để đọng nước tạo môi trường ẩm ướt cho vi khuẩn sinh sôi.

Cải thiện đất trồng

Kết hợp chế phẩm sinh học trong phân bón: Những vi sinh vật có lợi giúp kiểm soát các tác nhân gây hại cho cây trồng. Ví dụ: Nấm thuộc chi Chaetomium và Trichoderma, vi khuẩn Pseudomonas…

Bệnh lá cây bị đốm đỏ có thể được kiểm soát hiệu quả bằng cách áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị phù hợp. Ngoài ra, bà con cần tư vấn cách chăm sóc cây trồng khoa học, các sản phẩm hữu cơ hãy gọi điện hotline 09.6661.6664 để được tư vấn chi tiết và miễn phí.

Nguyên nhân gây bệnh cho cây ăn quả từ sâu, côn trùng và động vật

Thời tiết nóng bức, ít mưa tạo điều kiện thuận lợi nhiều loại sâu bệnh hoạt động chính là nguyên nhân gây bệnh cây trồng. Dưới đây là một số loại thường xuất hiện:

• Bọ xít xanh: Loại côn trùng này dài khoảng 10-15mm, màu xanh lục đặc trưng. Bọ xít non và trưởng thành đều dùng vòi để chích hút dịch trái từ khi trái còn rất nhỏ.
• Châu chấu: Loài côn trùng nguy hiểm có khả năng sinh sản nhanh, gây hại mạnh, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng quả. Châu chấu dài khoảng 10-15mm, thân màu nâu vàng, có nhiều lông nhỏ. 
• Sâu vẽ bùa: Loài sâu này dài khoảng 2mm, khó phát hiện bằng mắt thường, sinh sản nhanh. Sâu đục vào biểu bì mặt dưới lá tạo ra những đường ngoằn ngoèo làm giảm diện tích quang hợp của cây.
• Rầy chổng cánh: Kẻ thù của cây ăn quả có múi như cam, bưởi, quýt… loại rầy này ít bay, di chuyển chậm chạp. Chúng làm cho đọt non lụi dần, sần sùi, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây và sự ra quả.
• Tuyến trùng ký sinh: Là một nhóm giun tròn ký sinh kích thước nhỏ bé. Tuyến trùng ký sinh trên rễ, chích hút dinh dưỡng và cản trở sự phát triển của rễ, khiến rễ ngắn, mập, cong queo và có màu nâu sẫm.
• Nhện đỏ: Là côn trùng có kích thước khoảng 0.3 – 0.5 mm gây hại cho cây ăn quả, cây hoa và rau màu. Chúng chích hút nhựa cây ở lá, làm cho lá bị vàng úa, rụng sớm.

Nhện đỏ gây hại cây bưởi

Nguyên nhân gây bệnh cho cây ăn quả từ phương pháp canh tác không hợp lý 

Sử dụng đất trồng không hợp lý mở đường cho các loại nấm bệnh, vi khuẩn gây hại nguyên nhân gây bệnh cây trồng sinh sôi, cụ thể: 

Chỉ trồng một loại cây

Trồng độc canh trên cùng một mảnh đất trong nhiều năm liên tiếp dẫn đến nhiều hậu quả cho sức khỏe cây trồng, bao gồm:

• Tích tụ mầm bệnh: Trồng cùng một loại cây trong thời gian dài, đất sẽ trở thành môi trường lý tưởng cho các mầm bệnh gây hại cho cây phát triển mạnh. Ví dụ: Trồng cây có múi liên tục khiến cây dễ mắc bệnh đốm nâu, thán thư.
• Gây mất cân bằng hệ sinh thái: Việc thiếu đa dạng trong canh tác dẫn đến mất cân bằng hệ sinh thái trong đất, tạo điều kiện cho sâu bệnh có hại phát triển và lây lan nhanh chóng.
• Suy yếu sức đề kháng cây trồng: Trồng độc canh khiến cây liên tục sử dụng cùng một loại dinh dưỡng trong đất, dẫn đến tình trạng thiếu hụt các vi chất cần thiết làm cây suy yếu sức đề kháng.
• Khó khăn trong việc kiểm soát dịch bệnh: Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật liên tục để phòng trừ sâu bệnh trong canh tác độc canh dẫn đến kháng thuốc làm cho kiểm soát dịch bệnh trở nên khó khăn hơn.

Trồng một loại cây gây mất cân bằng sinh thái

Xem thêm: Chăm sóc thanh long sau thu hoạch – tiền đề đi đến mùa vụ bội thu

Sử dụng nước và phân bón quá nhiều

Quản lý phân bón và nguồn nước không đúng cách sẽ có những hệ lụy sau:

• Tổn thương rễ: Tưới nước quá nhiều đất sẽ bị úng nước dẫn đến rễ cây không thể hô hấp được oxy sẽ làm giảm khả năng hấp thụ nước và dinh dưỡng của cây.
• Vi khuẩn phát triển: Môi trường đất ẩm ướt là điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn gây hại phát triển như Fusarium, Verticillium, Rhizoctonia.
• Ngộ độc muối: Nguyên nhân gây bệnh cây chính việc sử dụng lượng lớn phân bón hóa học đặc biệt là phân đạm làm tăng nồng độ muối trong đất gây độc cho rễ cây, khiến rễ bị tổn thương.
• Gây ô nhiễm môi trường: Phân bón dư thừa trong đất có thể bị rửa trôi xuống nguồn nước, gây ô nhiễm môi trường nước.

Chọn giống cây trồng kém chất lượng

Sử dụng cây giống không đạt chuẩn dẫn đến các hệ quả như: 

• Giảm chất lượng trái: Cây trồng từ giống không đạt chuẩn có năng suất thấp hơn, chất lượng trái không đồng đều, hương vị kém.
• Mất khả năng chống chịu: Cây từ giống không rõ nguồn gốc không có khả năng chống chịu hạn mặn, sâu bệnh, dễ chết.
• Gây khó khăn trong tiêu thụ: Chất lượng trái cây thấp khiến sản phẩm có giá bán thấp trên thị trường.

Chọn cây giống đạt chuẩn trước khi gieo trồng

Sử dụng biện pháp ngăn ngừa vi khuẩn có hại chưa đúng cách

Đất trồng là môi trường sống của nhiều loại vi khuẩn khi áp dụng sai biện pháp bảo vệ cây sẽ là cơ hội cho vi khuẩn có hại:

• Vi khuẩn phát triển mạnh: Lạm dụng hoặc sử dụng thuốc trừ sâu không đúng cách khiến vi khuẩn gây hại kháng thuốc.
• Gây hại cho môi trường: Việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học quá nhiều gây ô nhiễm môi trường đất, nước và không khí, ảnh hưởng đến sức khỏe con người và hệ sinh thái.
• Giảm hiệu quả phòng trừ: Bà con nông dân áp dụng biện pháp phòng ngừa không phù hợp với loại vi khuẩn có hại là nguyên nhân gây bệnh cây đồng thời làm lãng phí thời gian và công sức.

Phát hiện sớm nguyên nhân gây hại cho cây ăn quả là bước đầu để có biện pháp xử lý kịp thời. Cùng với sự chăm sóc tỉ mỉ, bà con hoàn toàn có thể bảo vệ được vườn cây ăn quả của mình khỏi các loại bệnh hại.

Để mua các sản phẩm nguồn gốc sinh học chất lượng và chính hãng, bà con hãy liên hệ với Nông dược XANH qua hotline 09.6661.6664 để được tư vấn chi tiết.

1. Chitosan có tác dụng tiêu diệt bệnh hại cây trồng

Chitosan ức chế một số vi khuẩn có hại, bao gồm Xanthomonas (bệnh héo rũ, bệnh đốm lá, cháy lá vi khuẩn,…), Pseudomonas syringae (Bệnh đốm lá vi khuẩn trên cây có múi), Agrobacteria tumefaciens (u sần rễ) và Erwinia carotovora (Bệnh thối nhũn),… Tuy nhiên, chitosan có hiệu quả chống lại nấm hơn là chống lại vi khuẩn.

Chitosan xâm nhập vào thành tế bào của vi khuẩn, phá vỡ quá trình trao đổi chất sinh lý thường xuyên của chúng hoặc thậm chí ảnh hưởng trực tiếp đến di truyền của chúng, làm keo tụ và thoái hóa các thành phần nội bào, ức chế sự sinh sản của vi khuẩn và cuối cùng gây ra cái chết của vi sinh vật. 

Bên cạnh đó, chitosan cũng kích thích cây sản xuất chất phytoalexin – chất kháng nấm tự nhiên. Chất này hình thành lớp màng bảo vệ trên bề mặt cây trồng ngăn chặn sự xâm nhập của nấm gây bệnh vào mô cây. 

Chitosan còn cạnh tranh môi trường sống, dinh dưỡng để giảm thiểu sự lây lan nấm bệnh từ cây này sang cây khác hạn chế bùng phát dịch trong vườn cây.

Chitosan tiêu diệt vi sinh vật

2. Chitosan tạo hàng rào vật lý phòng ngừa sự xâm nhập mầm bệnh

Khi được tưới trên bề mặt cây trồng, chitosan tạo ra một lớp màng mỏng bảo vệ vật lý tại vị trí xâm nhập để ngăn chặn mầm bệnh lây lan và bảo vệ các tế bào khỏe mạnh. Đồng thời, nó kích thích tiết ra H2O2 để củng cố thành tế bào, báo động tế bào xung quanh.

3. Chitosan kích thích tăng trưởng và phát triển cho cây trồng

Chitosan hoạt động như một chất kích thích tăng trưởng ở nhiều loại cây như đậu, khoai tây, củ cải, hoa đồng tiền, đậu tương, bắp cải và các loại cây trồng khác giúp nâng cao năng suất cây trồng. Bên canh đó, chitosan cũng ảnh hưởng lớn đến tốc độ tăng trưởng của chồi, rễ, ra hoa và số lượng hoa.

Tác dụng của chitosan với cây trồng có sử dụng hàm lượng 0.2-0.5% hạt nảy mầm nhanh, sinh trưởng mạnh mẽ và kháng bệnh tốt hơn. Trong cùng điều kiện canh tác và dinh dưỡng, cây trồng có dùng chitosan năng suất tăng 1,66 lần.

Chitosan còn được sử dụng để cải tạo đất và nước, giữ cân bằng sinh thái canh tác, kích thích hoạt tính sinh học, tăng năng suất và sản lượng cây trồng. Năng suất cây tăng lên và lượng phân bón hóa học cần dùng giảm đi đáng kể.

Chitosan kích hoạt các hormone thực vật như auxin và cytokinin ảnh hưởng trực tiếp đến sự hấp thụ chất dinh dưỡng. Những phát hiện chính cũng chỉ ra rằng chitosan mật độ thấp thích hợp nhất để sử dụng làm chất kích thích tăng trưởng. Nếu sử dụng ở nồng độ cao sẽ có tác dụng phụ và ức chế sự phát triển của rễ.

4. Chitosan giúp tăng năng suất cây trồng 

Chitosan có đặc tính thúc đẩy sinh trưởng tự nhiên, giúp tăng quá trình hình thành củ non trên cây khoai tây, khoai lang, đậu phộng, gừng và nghệ, từ đó giúp cây cho năng suất cao hơn. Với cây ăn trái, sử dụng chitosan trong giai đoạn trái đang lớn giúp kích thích trái lớn nhanh và phòng ngừa một số loại sâu bệnh, côn trùng tấn công quả non. 

Ví dụ: Cây mãng cầu, phun chitosan vào giai đoạn trái 2 tháng tuổi đến khi thu hoạch giúp phòng ngừa hiện tượng trái bị dòi vào mùa mưa.

Đối với cây có múi như cam quýt và bưởi da xanh, dùng chitosan theo chu kỳ hàng tháng cùng phân bón lá giúp trái lớn nhanh, màu sắc sáng, bóng đẹp và phòng được sâu đục trái hiệu quả.

Chitosan tăng kích thước trái

5. Chitosan như phân bón sinh học thế hệ mới

Trong nghiên cứu gần đây, chitosan được sử dụng như một loại phân bón sinh học giúp cải thiện năng suất cây trồng và giảm ô nhiễm môi trường. Khi kết hợp với lysozyme, chitosan giảm tổn thương trên thân cà chua xuống 14%.

Ở khoai tây, chitosan làm giảm bệnh mốc sương và tăng sự hấp thu dinh dưỡng, phù hợp cho sản xuất hạt giống khoai tây hữu cơ. Ngoài ra, chitosan trộn với phân bón cải thiện hàm lượng nitơ và phốt pho trong rễ và chồi của cây Eustoma grandiflorum. 

Đối với bắp cải Trung Quốc, sản phẩm chứa chitin giúp cây tăng trưởng nhanh hơn so với phân khoáng tiêu chuẩn. Chitosan kết hợp với phân N, P, K cũng cho thấy hiệu quả trong việc giảm tác động của bệnh trên cây.

6. Chitosan và vai trò bảo quản nông sản sau thu hoạch

Đối với thành phẩm nông sản thì chitosan có tác dụng gì khi được sử dụng như chất bảo quản? 

Khi trái cây được phủ lớp mỏng chitosan ở dạng nano cho thấy các chỉ số hóa sinh: pH, hàm lượng chất khô hòa tan và tỷ lệ hao hụt vitamin C,… đều biến đổi ít hơn so với không sử dụng chitosan. Sự biến thiên hàm lượng đường cũng diễn ra chậm hơn.

Nhiều nghiên cứu chứng minh các loại trái cây có sử dụng chitosan để bảo quản sẽ giúp hạn chế sự thất thoát khối lượng, duy trì cấu trúc cũng như tính chất cảm quan của quả sau 5 tuần (bảo quản ở 12 oC, độ ẩm 85 – 90%).

Do đó, chitosan tạo ra một lớp màng bảo vệ, giảm sự thoát hơi nước, kiểm soát độ ẩm, sự trao đổi chất và hoạt động enzyme, giúp duy trì độ tươi ngon của sản phẩm..

Sự khác nhau của sản phẩm có sử dụng Chitosan

7. Chitosan tăng cường hiệu quả hấp thu phân bón

Chitosan liên kết với các ion kim loại như sắt, đồng, mangan…và khoáng chất. Khi chitosan tạo chelate với các khoáng chất, nó giúp tăng khả năng hòa tan và di chuyển khoáng chất trong đất cây trồng dễ dàng hấp thụ dinh dưỡng hơn.

Vì vậy, việc sử dụng chitosan cùng phân bón giúp cải thiện hiệu quả hấp thụ phân bón của cây trồng và cũng làm giảm chi phí sản xuất.

8. Chitosan và vai trò hỗ trợ quá trình làm lành vết thương

Chitosan bám chặt vào phân tử sinh học và làm lành vết thương nhanh chóng khi có tổn hại hoặc mầm bệnh tấn công. Khi này, chitosan tổng hợp và hình thành protein PR và protein bảo vệ như phenylalanine ammonia-lyase và peroxidase. Hai enzyme này giúp tổng hợp và xây dựng ma trận lignin, hình thành tyllose, những chất quan trọng trong quá trình làm lành vết thương.

9. Chitosan tăng cường cơ chế phòng thủ tự nhiên của cây 

Chitosan kích thích cây sản xuất các chất kháng khuẩn như phytoalexin và các protein phòng thủ giúp ngăn chặn sự phát triển của mầm bệnh. Các tế bào thực vật được tăng thêm sức mạnh nhờ chitosan kích thích sự tổng hợp các hợp chất như lignin và callose, từ đó làm tăng khả năng chống chịu với các tác nhân gây bệnh.

Khi cây kích hoạt cơ chế phòng thủ sẽ thay đổi về vật lý và sinh lý học hạn chế nấm bệnh tiếp cận vào mô tế bào lá, tăng nồng độ acid phenolic và lignin trong lá. Ngoài ra, Chitosan cải thiện khả năng giữ nước của cây và tăng cường sự hấp thụ các chất dinh dưỡng, giúp cây khỏe mạnh hơn và gia tăng khả năng chống chịu với các điều kiện bất lợi.

10. Trong điều kiện thời tiết bất lợi chitosan có tác dụng gì với cây trồng

Chitosan phun lên lá giúp cây kích hoạt cơ chế phòng đối phó với stress môi trường như hạn hán, mưa nhiều, nhiệt độ cao thấp đột ngột. Với đặc tính kháng khuẩn và kháng nấm, giúp cây chống lại mầm bệnh dễ phát triển trong điều kiện thời tiết bất lợi.

Ví dụ: Ở táo, cây con được phun chitosan lên lá, giúp tăng cường hoạt động chống oxy hóa, giảm rò rỉ chất điện phân và phục hồi độ ẩm dưới áp lực hạn hán liên tục trong 35 ngày. Chitosan cũng được báo cáo là tạo ra khả năng chống chịu hạn hán ở khoai tây, hoa lan, lúa và nho,…

Chitosan là phân bón trong nông nghiệp

Hơn nữa, chitosan gây ra hoạt động ABA, đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh khẩu độ lỗ khí khổng và làm giảm tốc độ thoát hơi nước khi cây trải qua giai đoạn stress hạn, stress nhiệt

Thông qua bài viết bà con đã biết chitosan có tác dụng gì với cây trồng và hơn thế nữa nó còn hỗ trợ nhà nông bảo vệ môi trường. Bà con muốn được tìm hiểu thêm sản phẩm chứa hoạt chất này, liên hệ ngay với Nông dược XANH qua hotline 09.6661.6664 để được tư vấn miễn phí và chi tiết!

1. Bệnh lở cổ rễ là gì?

Bệnh lở cổ rễ là bệnh thực vật phổ biến do các loại nấm như Rhizoctonia solani Kuhn, Pythium, Fusarium,… gây ra. Khi cây mắc bệnh phần gốc và cổ rễ cây bị mục, mềm, có màu khác với vỏ cây. Phần vỏ bị rộp và khô teo lại dần dần. Cây sẽ héo và chết nếu không được xử lý kịp thời.

2. Nguyên nhân gây bệnh lở cổ rễ ở cây trồng

Bệnh lở cổ rễ xuất hiện do nhiều lý do khác nhau, nhưng phổ biến nhất là vì: 

a. Các loại nấm gây bệnh lở cổ rễ

Gồm những loại nấm sau:

• Rhizoctonia solani: Loài nấm phổ biến gây nấm lở cổ rễ, đặc biệt trong điều kiện nhiệt độ ấm và ẩm.
  Pythium spp.: Gây bệnh ở giai đoạn cây con đến khi rễ cây trưởng thành.
• Phytophthora spp.: Xuất hiện trong điều kiện đất ẩm và thoát nước kém.
• Fusarium spp.: Gây thối rễ và ảnh hưởng đến sức khỏe của cây trồng.

Bệnh thối cổ rễ cây lạc

b. Điều kiện môi trường thuận lợi phát triển

• Độ ẩm cao: Mưa nhiều hoặc tưới quá mức tạo ra môi trường ẩm ướt thuận lợi cho sự phát triển của nấm và vi khuẩn gây bệnh.
• Nhiệt độ: Sự kết hợp nhiệt độ ấm với độ ẩm cao cũng tăng nguy cơ nhiễm bệnh. 
• Gió: Lan truyền bào tử nấm hoặc vi khuẩn từ cây này sang cây khác dẫn đến lây lan bệnh.

3. Các loại cây thường gặp bệnh lở cổ rễ

Cây trong giai đoạn còn non hoặc mới được gieo trồng ở các vùng chuyên canh gặp thời tiết nóng ẩm sẽ dễ dàng mắc bệnh lở cổ rễ: 

• Rau màu: Cà chua, dưa chuột, ớt, cải bắp, rau bina, xà lách, cà rốt, củ cải,… 
• Họ đậu: Đậu nành, đậu Hà Lan, đậu đen, và đậu xanh,….
• Hoa: Cẩm chướng, hoa cúc, hoa hồng, hoa ly,… 
• Cây ăn quả: Cam, chanh, quýt, và bưởi,… 
• Cây lương thực: Lúa mì, ngô, lúa,…
• Cây trồng trong chậu: Cây cảnh, bonsai, cây trong nhà,… cũng mắc bệnh lở cổ rễ nếu đất trồng không được thoát nước tốt.

4. Dấu hiệu nhận biết bệnh lở cổ rễ

Bà con có thể quan sát những dấu hiệu cây đang bị lở cổ rễ trong từng giai đoạn: 

• Cây con: Cổ thân bị úng và teo tóp lại, cây bị ngã ngang nhưng lá vẫn còn xanh tươi. Bệnh tấn công mạnh vào 5-10 ngày sau khi gieo.
• Cây lớn: Bệnh xâm nhập vào phần gốc làm cho mô vỏ bị thối nâu, nâu đen, nâu đỏ hoặc viền vùng thối không đều. Thân bị nứt ra, lá héo khô rồi rụng dần. Cây nhiễm bệnh có thể bị ngã, chậm phát triển và chết.

Dấu hiệu bệnh lở cổ rễ

5. Cách phòng trừ bệnh lở cổ rễ

Để ngăn ngừa bệnh lở cổ rễ ở cây trồng, Bà con áp dụng các biện pháp sau: 

a. Phòng bệnh

Xử lý đất trước khi gieo bằng cách đốt rơm rạ, phủ nilon phơi nắng vài tuần hoặc xử lý vôi. Thường xuyên bổ sung nấm đối kháng, nấm cộng sinh để hạn chế vi sinh vật có hại.

b. Kỹ thuật canh tác 

Trước tiên, bà con vệ sinh đồng ruộng đúng cách, cày bừa kỹ, san phẳng ruộng để đất thoáng tránh đọng nước. Chọn giống khỏe mạnh, trồng cây khác họ (luân canh) để giảm nguồn bệnh. Hạn chế dùng nước tưới chưa qua xử lý và tránh bón nhiều phân đạm.

c. Các giống cây có khả năng chống chịu bệnh lở cổ rễ

Các giống cây được lai tạo thường có khả năng khả năng kháng bệnh tốt, cụ thể: 

• Lúa: Giống lúa IR64, Jasmine 85, Swarna,…
• Đậu Hà Lan: Các giống đậu Hà Lan như Wando, Green Arrow,…
• Cà chua: Một số giống cà chua lai tạo có khả năng kháng nấm bệnh như Celebrity, Mountain Pride và Big Beef.
• …

San phẳng ruộng tránh đọng nước

d. Các biện pháp tăng cường sức đề kháng cho cây

Có nhiều phương pháp tăng sức khỏe cho cây như:

• Cân bằng độ pH của đất: Sử dụng chất cải tạo đất như vôi hoặc lưu huỳnh điều chỉnh độ pH, giúp cây hấp thụ chất dinh dưỡng tốt hơn.
• Sử dụng chất kích thích sinh học: Sử dụng chất kích thích sinh học như tảo nâu, chitosan, acid humic, acid fulvic tăng sức đề kháng của cây.
• Phun vi sinh vật có ích: Sử dụng vi sinh vật có ích như nấm đối kháng trichoderma harzianum, nấm cộng sinh mycorrhizae với rễ cây, giúp cây hấp thụ chất dinh dưỡng và nước tốt hơn.

e. Kiểm soát nấm gây bệnh và bảo vệ rễ cây

Để hạn chế nấm có hại xuất hiện bà con nên làm các việc sau:

• Cải thiện thoát nước: Đảm bảo đất có khả năng thoát nước tốt để tránh đọng nước, tạo điều kiện cho nấm gây bệnh phát triển.
• Cân bằng độ ẩm: Duy trì độ ẩm đất ở mức hợp lý, tránh quá ẩm hoặc quá khô.
• Đất trồng phù hợp: Chọn nơi cao ráo, thoát nước tốt và khoảng cách giữa các cây dày vừa phải. 
   

Trồng lúa nước xen canh

6. Cách điều trị cho cây bị lở cổ rễ

Điều trị cho cây bị lở cổ rễ đòi hỏi một sự kết hợp giữa việc áp dụng các phương pháp canh tác hợp lý và sử dụng các hoạt chất hóa học hoặc sinh học.

a. Các phương pháp và hoạt chất điều trị nấm có hại

• Phun ngừa nấm: Sử dụng các loại thuốc như copper B, booc đô 1%, dithane M45, benlat C 50 WP, anvil 5 SC, rovral 50 WP, appencarb super 50 SL, và tuân thủ hướng dẫn trên bao bì.
• Đặc trị: Dùng khi bệnh xuất hiện và phát triển, phun thuốc định kỳ các thuốc có hoạt chất như azoxystrobin, validamycin hoặc hỗn hợp mandipropamid + chlorothalonil phun từ 7-10 ngày/lần. Tiếp đến, phun thuốc từ 1 đến 2 lần sau khi ra bông.

Mật độ trồng cây vừa phải

b. Hướng dẫn cụ thể về cách áp dụng các biện pháp điều trị

Khi phát hiện nhiễm nấm, bà con cần làm các việc:

• Loại bỏ cây bị bệnh ngay khi phát hiện để tránh lây lan.
• Phun kỹ lên thân cây gần mặt đất và phần đất xung quanh gốc vào buổi sáng và chiều mát.
• Phun thuốc lần thứ hai sau 5 ngày nếu cần thiết.
• Xới mặt luống giúp giảm độ ẩm đất, hạn chế lây lan bệnh.

Bệnh lở cổ rễ là một thách thức lớn đối với người nông dân nhưng việc giám sát thường xuyên cùng với áp dụng các biện pháp bên trên Nông dược XANH hy vọng bà con xử lý bệnh kịp thời mang lại mùa màng bội thu. Để biết thêm thông tin các sản phẩm khác như phân bón lá hữu cơ,…hãy gọi điện hotline 09.6661.6664 để được tư vấn chi tiết và miễn phí.

1. Thuốc trừ sâu sinh học là gì?

Thuốc trừ sâu sinh học là thuốc bảo vệ thực vật sử dụng các sinh vật, hỗn hợp chất từ thiên nhiên hoặc chế phẩm vi sinh vật để ngăn chặn, kiểm soát, tiêu diệt sâu bọ gây hại thực vật. 

2. Phân loại thuốc trừ sâu sinh học?

Thuốc trừ sâu sinh học có nhiều dạng nhưng 2 nhóm chính là thuốc trừ sâu vi sinh và thuốc trừ sâu thảo mộc được sử dụng phổ biến nhất. Cả hai loại đều có chung mục đích tiêu diệt sâu bệnh và côn trùng gây hại. 

Xem thêm: Thuốc trừ sâu sinh học có độc không? Cần lưu ý gì khi sử dụng?

3. Cách sử dụng thuốc trừ sâu sinh học đúng cách

Thuốc trừ sâu sinh học cần phải được lưu trữ kỹ càng đảm bảo vi sinh vật sống và hoạt động hiệu quả. Dù vây, đây vẫn là sản phẩm mới chưa được áp dụng phổ biến như thuốc trừ sâu hóa học.

a. Thuốc vi sinh

Trong quá trình dùng thuốc trừ sâu sinh học, Bà con cần xem xét các vấn đề: 

Trước khi phun thuốc

Nguyên tắc chính là phải lựa chọn đúng đối tượng phòng trừ, vì nhiều loại thuốc có tính chọn lọc cao và chỉ hiệu quả với một số loài hoặc nhóm sâu bệnh nhất định.

Ví dụ: 

• Chế phẩm vi sinh Bt (Bacillus thuringiensis): Hiệu quả cao với sâu non thuộc bộ cánh vẩy (Lepidoptera) như sâu bướm, sâu đục quả, sâu đo xanh,… những lá cây chứa Bt sẽ làm tế bào trong ruột sâu bị phá vỡ.
• Chất Avermectin: Là một hợp chất sinh học từ vi khuẩn Streptomyces avermitilis, tiêu diệt nhiều loại sinh vật gây hại như sâu tơ. sâu cuốn lá lúa, nhện đỏ,…
• Các chất kháng sinh (Kasugamycin, Streptomycin): Kasugamycin thường được sử dụng để phòng bệnh bạc lá lúa do vi khuẩn Xanthomonas oryzae, trong khi Streptomycin dùng phòng bệnh héo lá trên cây rau và cây ăn quả do vi khuẩn Pseudomonas solanacearum.
• Nấm đối kháng Trichoderma: Nấm phát huy tác dụng trong việc trừ bệnh lở cổ rễ trên cây con trồng ở đất cạn, đủ ẩm và có chất hữu cơ. Tuy nhiên, Bà con cần tránh dùng chế phẩm này chữa bệnh đốm vằn trên ruộng lúa nước vì Trichoderma không phát triển trong môi trường nước.

Chế phẩm Bt hiệu quả với sâu thuộc bộ cánh vẩy

Khi phun thuốc

Bà con nên tuân thủ nồng độ và liều lượng thuốc như hướng dẫn trên bao bì. 

Trong giai đoạn cao điểm của sâu bệnh, Nhà nông có thể tăng liều lượng nhưng phải tuân theo hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc chuyên gia có kinh nghiệm để tránh các tác dụng phụ không mong muốn.

Ví dụ: Sản phẩm Bt khuyến cáo sử dụng liều lượng là 100 ml dung dịch phun cho 10 m² diện tích lá, được pha loãng trong nước. Nếu có dấu hiệu sâu bệnh kháng thuốc, Bà con có thể tăng lên 150 ml dung dịch phun cho 10 m² diện tích lá.

Trong lúc phun thuốc trừ sâu sinh học, đảm bảo thuốc phủ đều các bộ phận cây trồng, đặc biệt các vị trí dễ bị sâu bệnh tấn công. Tuy nhiên, chế phẩm sinh học có tác dụng tăng sức đề kháng cho cây như chitosan, nấm trichoderma,… cần được sử dụng sớm ngay từ khi cây còn non, khỏe mạnh. 

Phun thuốc trừ sâu sinh học mang lại hiệu quả

Bà con cần dùng thuốc liên tục và định kỳ giúp cây luôn duy trì khả năng kháng bệnh cao. Nếu đợi đến khi bệnh phát sinh mới sử dụng, hiệu quả sẽ rất kém vì cây đã bị tổn thương và hệ miễn dịch suy yếu. 

Ví dụ: Trichoderma được trộn vào đất trước khi gieo trồng với liều lượng từ 5-10 kg cho mỗi ha đất trồng, bón lặp lại sau mỗi 4-6 tuần để duy trì mật độ nấm.

Bà con phun thuốc vào thời điểm phù hợp trong ngày. Ví dụ: Thuốc trị bọ xít nên phun vào buổi chiều mát vì loài côn trùng này có thói quen bò ra khỏi nơi ẩn náu để đi ăn vào buổi tối. Trong khi đó, thuốc trị bọ trĩ nên phun và thời tiết trưa nắng

Phun thuốc trừ sâu lúc trời mát

Sau khi phun thuốc

Ghi chép ngày phun thuốc, hãy quan sát biểu hiện của cây để rút kinh nghiệm cho các lần sử dụng thuốc kế tiếp. Theo dõi thời tiết, nếu có mưa lớn, Bà con cần phun bổ sung khi nắng khô ráo vì thuốc có thể bị rửa trôi và giảm hiệu quả. 

Ngoài ra, Nhà nông nên kết hợp các biện pháp ngăn ngừa như thường xuyên cắt tỉa cành lá nhiễm bệnh, trồng cây có tác dụng xua đuổi sâu bệnh, trồng xen canh nhiều loại cây trồng khác nhau trong một khu vực giúp cải thiện đa dạng sinh học,…

b. Thuốc thảo mộc

Để thuốc phát huy tác dụng Bà con hãy tuân theo hướng dẫn sử dụng thuốc trừ sâu sinh học:

Sử dụng đúng loại thuốc

Mỗi loại thuốc thảo mộc có hiệu quả với từng loại sâu bệnh cụ thể: 

• Chiết xuất từ neem (cây xoan Ấn Độ): Hợp chất azadirachtin gây ức chế ăn uống và phát triển của rệp, sâu ăn lá và bọ trĩ.
• Tỏi và ớt: Chất allicin trong tỏi và capsaicin trong ớt có tác dụng xua đuổi sâu bọ và kiến.
• Tinh dầu bạc hà: Tinh chất menthol gây khó chịu nhiều loại côn trùng
• Hoa cúc (pyrethrum): Chiết xuất từ hoa cúc gây ức chế hệ thần kinh nhiều loại côn trùng như muỗi, rệp và bọ trĩ.

Sử dụng đúng thời điểm

Phun thuốc trừ sâu sinh học ngay khi phát hiện dấu hiệu sâu bệnh đầu tiên để kịp thời ngăn chặn sự lây lan. Các loại thuốc thảo mộc thường có tác dụng phòng ngừa và kiểm soát sâu bệnh ở giai đoạn sớm. Điều kiện lý tưởng để thuốc phát huy tối đa hiệu quả là buổi sáng sớm và chiều mát, vì: 

• Buổi sáng sớm: Vào thời điểm này nhiệt độ còn mát mẻ, độ ẩm cao giúp thuốc bám tốt hơn vào bề mặt lá cây.
• Buổi chiều mát: Thời gian khoảng từ 4 – 6 giờ, khi nhiệt độ đã giảm và ánh nắng không còn gay gắt cũng là lúc nhiều loại côn trùng hoạt động.

Lưu ý: Không phun thuốc khi cây đang ra hoa vì sẽ xua đuổi côn trùng có ích làm giảm khả năng thụ phấn của cây

Thuốc trừ sâu thảo mộc NeemNim

Sử dụng đúng liều lượng

Khi pha chế thuốc thảo mộc cần tuân thủ đúng tỷ lệ pha chế để đảm bảo hiệu quả mà không gây hại cho cây trồng.

Ví dụ: Thuốc trừ sâu sinh học Neem Nim : Pha 30-50ml cho bình 16 lít. Lượng nước phun 400-600 lít/ Ha. Phun ướt đều thân lá,lượng nước phun tùy theo cây trồng và thời gian sinh trưởng. Phun phòng ngừa và trị sau khi sâu mới xuất hiện,nếu sâu hại nặng nên phun lại lần 2 sau 7 ngày.

4. Những điều cần chú ý về cách sử dụng thuốc trừ sâu sinh học

Dù là thuốc an toàn với người sử dụng và môi trường nhưng để cũng cần chú ý các vấn đề sau:

• Đọc kỹ cách sử dụng thuốc trừ sâu sinh học.
• Phải dùng găng tay khi lấy thuốc và pha thuốc.
• Chỉ đổ thuốc vào bình phun khi bình đặt tại nơi bằng phẳng, chắc chắn.
• Không đổ dung dịch đầy bình phun tránh việc thuốc rò rỉ hoặc tràn ra ngoài trong khi phun thuốc. 
• Pha thuốc vừa đủ để sử dụng, không nên nhiều hơn số lượng thuốc định dùng.
• Phải rửa sạch các vết thuốc bắn hoặc dính vào da Bà con khi phun thuốc.

Tuân theo hướng dẫn cách sử dụng thuốc trừ sâu sinh học là rất quan trọng vì không chỉ giúp bảo vệ cây trồng khỏi sâu bệnh mà còn giữ gìn sức khỏe con người và môi trường. 

Ngoài ra, Bà con muốn được tư vấn thêm về thuốc bảo vệ thực vật sinh học hãy liên hệ ngay với Nông Dược XANH qua hotline 09.6661.6664 để được tư vấn miễn phí và chi tiết!

1. Bọ trĩ là gì?

Bọ trĩ, còn gọi là bù lạch, là một loại côn trùng nhỏ gây hại cho nhiều loại cây trồng. Chúng thuộc bộ cánh tơ, với kích thước nhỏ và đặc điểm dễ nhận biết như có băng đỏ trên lưng, đầu màu vàng đậm, mắt đỏ và đuôi có túi màu đỏ tươi. 

Con bọ trĩ gây hại cho vườn cây

2. Tác hại của bọ trĩ

Bọ trĩ có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho cây trồng, bao gồm:

• Hút nhựa cây: Làm lá cây vàng úa, héo rũ.
• Gây hại trên hoa và quả: Làm giảm năng suất và chất lượng nông sản.
• Truyền bệnh: Làm lây lan virus gây bệnh cho cây trồng.
• Phát triển nhanh chóng: Gây thiệt hại nặng nề nếu không kiểm soát kịp thời.

3. Cách diệt bọ trĩ không dùng thuốc

a. Sử dụng dầu neem

Dầu neem là một giải pháp tự nhiên và an toàn để kiểm soát bọ trĩ. Loại dầu này chứa hoạt chất Azadirachtin, có khả năng làm gián đoạn quá trình sinh sản và phát triển của bọ trĩ.

Khi bọ trĩ tiếp xúc hoặc ăn phải dầu neem, chúng sẽ ngừng ăn, ruột hoạt động kém đi, ấu trùng không thể lột xác và quá trình giao phối bị gián đoạn. 

Mặc dù dầu neem không diệt bọ trĩ ngay lập tức, nhưng nó giúp giảm dần số lượng bọ trĩ trong vườn của bà con mà không gây hại cho môi trường.

b. Dùng bẫy dính màu

Bẫy dính màu là một phương pháp hiệu quả và tiết kiệm để kiểm soát bọ trĩ. Các bẫy dính màu xanh dương có sẵn trên thị trường được thiết kế đặc biệt để thu hút và bẫy bọ trĩ một cách tối ưu.

Nghiên cứu cho thấy việc sử dụng bẫy dính có thể giảm bớt lượng thuốc trừ sâu tới 50%, đồng thời cảnh báo khi nào cần thiết phải sử dụng thuốc trừ sâu dựa trên ngưỡng mật độ bọ trĩ phát hiện được.

Diệt bọ trĩ không dùng thuốc với bẫy dính màu

c. Biện pháp canh tác

Thường xuyên tỉa cành tạo tán, phát quang bụi rậm, vệ sinh vườn, giúp thông thoáng hạn chế phát triển của bọ trĩ. Thu nhặt, tiêu hủy các hoa, trái bị hại giảm mật độ bọ trĩ trên vườn.

Đồng thời, bà con nên giữ cỏ ở mức khoảng 5-10cm không xịt cỏ hay cắt cỏ quá sạch vì cỏ cũng là một nguồn thức ăn của bọ trĩ.

d. Dùng thiên địch

Sử dụng thiên địch là một cách tự nhiên và hiệu quả để kiểm soát bọ trĩ. Các loài thiên địch như nhện bắt mồi (Amblydromalus limonicus) và bọ xít bắt mồi (Orius laevigatus, Orius insidiosus) giúp duy trì cân bằng sinh thái và giảm số lượng bọ trĩ. 

Tuy nhiên, cần hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu phổ rộng để không tiêu diệt những loài thiên địch có ích này. Việc duy trì một môi trường sinh thái đa dạng sẽ hỗ trợ hiệu quả việc kiểm soát bọ trĩ.

Lưu ý: Biện pháp thiên địch thường hiệu quả hơn khi canh tác trong nhà kính

e. Dùng hoa vạn thọ

Trồng hoa vạn thọ là một cách để kiểm soát bọ trĩ. Hoa vạn thọ có thể thu hút bọ trĩ, khiến chúng tập trung vào hoa thay vì cây trồng của nông dân. 

Khi hoa vạn thọ nở, bọ trĩ sẽ bâu vào hoa và bà con chỉ cần ngắt bỏ những bông hoa này để loại bỏ bọ trĩ khỏi vườn. Cách này vừa đơn giản, vừa an toàn cho cây trồng và môi trường.

Diệt bọ trĩ không dùng thuốc với hoa vạn thọ

4. Những điều cần lưu ý khi trị bọ trĩ

a. Sử dụng kết hợp các biện pháp trên

Để đạt hiệu quả tối ưu, hãy kết hợp các biện pháp tự nhiên như dầu neem, bẫy dính màu, biện pháp canh tác, thiên địch và hoa vạn thọ. Sự kết hợp này sẽ giúp kiểm soát bọ trĩ hiệu quả hơn, bảo vệ cây trồng tốt hơn mà không cần dùng đến hóa chất.

b. Cần kiên trì mới có hiệu quả

Các biện pháp tự nhiên đòi hỏi sự kiên trì và đều đặn. Kết quả không thể thấy ngay lập tức như khi dùng thuốc trừ sâu hóa học. Hãy thực hiện thường xuyên và kiên nhẫn để đạt hiệu quả tốt nhất.

c. Thời gian phun diệt bọ trĩ

Phun vào thời điểm nắng nóng, khi bọ trĩ hoạt động mạnh nhất, sẽ phát huy tối đa hiệu quả của thuốc. Tránh phun vào buổi tối vì dễ gây đọng nước trên lá, tạo điều kiện cho nấm phát triển. Thời điểm phun hợp lý sẽ giúp bảo vệ sức khỏe cây trồng và tăng cường hiệu quả diệt bọ trĩ.

Xem thêm: Chế phẩm trừ sâu sinh học là gì? Hoạt chất, đặc điểm và tác dụng

d. Đảm bảo an toàn sức khỏe

Khi phun dầu neem hoặc sử dụng các biện pháp khác, hãy đeo khẩu trang và găng tay để tránh tiếp xúc trực tiếp. Điều này giúp bảo vệ bà con khỏi hít phải hơi dung dịch và tránh dị ứng hay kích ứng da, đảm bảo an toàn cá nhân khi chăm sóc vườn.

Diệt bọ trĩ không dùng thuốc không chỉ bảo vệ cây trồng mà còn giữ cho môi trường và sức khỏe của bà con an toàn. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào hãy gọi Nông Dược XANH với Hotline 09.6661.6664 để được hỗ trợ.